Kronika wyborcza: kwiecień 2006

10-05-2006

Autor: Michał Potocki

Zwrot na lewo można obserwować już na całym świecie. Na Węgrzech i we Włoszech o włos wybory parlamentarne wygrały lewicowe koalicje, zaś lewacki populista Ollanta Humala wygrał I turę głosowania na prezydenta Peru. Wiele kontrowersji wzbudziły wybory parlamentarne w Tajlandii, które – mimo że ostatecznie unieważnione przez Sąd Konstytucyjny – kosztowały stołek premiera Thaksina Shinawatrę. Ponadto do urn poszli mieszkańcy Wysp: Świętego Tomasza i Książęcej, Salomona oraz Komorów.


DEMOKRATYCZNA REPUBLIKA WYSP ŚWIĘTEGO TOMASZA I KSIĄŻĘCEJ – wybory parlamentarne

data: 26 marca i 2 kwietnia 2006 r.
do obsadzenia: 55 miejsc w Zgromadzeniu Narodowym (Assembleia Nacional) na 4-letnią kadencję w ordynacji proporcjonalnej

WYNIKI:
frekwencja 66,9%

Demokratyczny Ruch Sił Zmiany – Partia Konwergencji Demokratycznej (Movimento Democrático das Forças da Mudança – Partido de Convergência Democrática; przywódca: Guilherme Pósser da Costa) 36,79%, 23 mandaty
Ruch na rzecz Wyzwolenia Świętego Tomasza i Książecej – Partia Socjaldemokratów – Grupa Refleksji (Movimento de Libertação de São Tomé e Príncipe – Partido Social Democrata – Grupa de Reflexão; Tomé Vera Cruz i Leonel d’Alva) 29,47%, 20 mandatów
Niezależna Akcja Demokratyczna (Acção Democrática Independente; Patrice Trovoada) 20%, 11 mandatów
Ruch Nowej Drogi (Movimento Novo Rumo; João Gomés) 2,471%, 1 mandat

do parlamentu nie weszły:
Front Chrześcijańsko-Demokratyczny (Frente Democrática Cristã)
Partia Socjalliberalna (Partido Liberal Social)
Pokolenie Nadziei (Geração Esperança)
Robotnicza Partia Świętego Tomasza (Partido Trabalhista Santomense)
Uê Kédadji
Unia Demokratów na rzecz Obywatelstwa i Rozwoju (União dos Democratas para Cidadania e Desenvolvimento)

W SKRÓCIE: wyspy, od 1991 r. cieszące się demokracją, posiadają stabilny system dwupartyjny. W porównaniu z dotychczasową sytuacją, główne ugrupowania koalicyjne zamieniły się miejscami. Po 2002 r. postautorytarny MLSTP-PSD-GR miał jednomandatową przewagę nad prezydenckim MDFM-PCD (24:23). Na skutek nowego głosowania stan posiadania tego ostatniego pozostał bez zmian, natomiast ugrupowanie dawnych komunistów straciło cztery miejsca i status największego klubu w parlamencie. Dotychczas MDFM miał jedynie jednego prezydenta (obecny szef państwa, pełniący tę funkcję od czterech i pół roku z przerwą na pucz w 2003 r.) oraz jednego premiera (Gabriel da Costa z 2002 r.).

WYSPY SALOMONA – wybory parlamentarne

data: 5 kwietnia 2006 r.
do obsadzenia 50 miejsc w Narodowym Parlamencie Wysp Salomona (National Parliament of the Solomon Islands) na 4-letnią kadencję w okręgach jednomandatowych.

WYNIKI:

niezależni 60,3%, 30 mandatów
Partia Narodowa (National Party) 6,9%, 4 mandaty
Partia Awansu Wiejskiego (Rural Advancement Party) 6,3%, 4 mandaty
Partia Sojuszu Ludowego (People’s Alliance Party; przywódca: Allan Kemakeza) 6,3%, 3 mandaty
Partia Demokratyczna (Democratic Party) 4,9%, 3 mandaty
Liberalna Partia Wysp Salomona (Solomon Islands Liberal Party; Bartholomew Ulufa’alu) 5%, 2 mandaty
Partia Kredytu Społecznego Salomonów (Solomons Social Credit Party; Manasseh Sogavare) 4,3%, 2 mandaty
Partia Lafari (Lafari Party) 2,8%, 2 mandaty

do parlamentu nie weszły:
Partia Sojuszu Chrześcijańskiego (Christian Alliance Party) 1,9%
Partia Pracy Wysp Salomona (Solomon Islands Labour Party; Joses Tuhanuku) 0,9%
Pierwsza Partia Polityczna Salomonów (Solomons First Political Party) 0,2%
Partia Zjednoczona (United Party) 0,2%
Partia Jednego Narodu Salomonów (Solomons One Nation Party) 0,1%

W SKRÓCIE: do nowego parlamentu wybrano 25 byłych i 25 nowych członków. Skutkiem wyborów była rezygnacja premiera Sir Allana Kemakezy, rządzącego od 2001 r. Jego tymczasowym następcą został wicepremier Snyder Rini, zaś ostatecznie w majowym głosowaniu nowym szefem rządu został Manasseh Sogavare z SISCP, który pełnił już ten urząd w latach 2000-01. Wybory zostały uznane za wolne, choć nie obyło się bez zamieszek w niektórych częściach wysp. Wyspy Salomona są jednym z najbardziej niestabilnych państw Oceanii. Gdyby nie pomoc finansowa i militarna obecność Australii, kraj pogrążyłby się w całkowitym chaosie. W niektórych regionach (zwłaszcza na Guadalcanal i Malaicie) aktywnie działają zbrojne bojówki, którym zdarzało się już np. porwać urzędującego premiera (przytrafiło się to Bartholomew Ulufa’alu z SILP w 2000 r.). Podpisywano już parokrotnie rozejmy, jednak sytuacji nadal nie można uznać za spokojną, choć po pojmaniu głownego przywódcy partyzantów Harolda Kekego w 2003 r. rządowi jest o wiele prościej utrzymać kontrolę nad odległymi wysepkami.

REPUBLIKA PERU – wybory generalne

data: 9 kwietnia 2006 r.
do obsadzenia: urząd prezydenta Państwa, 120 miejsc w Kongresie Republiki (Congreso de la República) i 5 z 25 miejsc w Parlamencie Andyjskim (Parlamento Andino) na 5-letnią kadencję w ordynacji proporcjonalnej

WYNIKI (z 99,98% lokali wyborczych):
frekwencja 88,72%

do II tury przeszli:
Ollanta Humala Tasso (Unia na rzecz Peru) 30,62%
Alan García Pérez (Paruwiańska Partia Aprystów) 24,32%

po I turze odpadli:
Lourdes Flores Nano (Jedność Narodowa) 23,8%
Martha Chávez Cossio (Sojusz na rzecz Przyszłości) 7,43%
Valentín Paniagua Corazao (Front Centrum) 5,75%
Humberto Lay Sun (Odnowa Narodowa) 4,38%
Susana Villarán (Porozumienie Narodowe) 0,62%
Jaime Salinas (Sprawiedliwość Narodowa) 0,53%
Javier Diez Canseco (Partia Socjalistyczna) 0,5%
Natale Amprimo (Sojusz na rzecz Postępu) 0,4%
Pedro Koechlin von Stein (Z Siłą Peru) 0,31%
Alberto Moreno (Ruch Nowej Lewicy) 0,28%
Alberto Borea (Siła Demokratyczna) 0,2%
Ulises Humala (Naprzód Kraju) 0,2%
Ciro Gálvez (Odrodzenie Andyjskie) 0,19%
Javier Espinoza (Dajmy Postęp Peru) 0,11%
José Cardó Guarderas (Odbudowa Demokratyczna) 0,1%
Ántero Asto (Podniesienie Peruwiańskie) 0,09%
Ricardo Wong (A Nazywa Się Peru) 0,09%
Luis Guerrero (Teraz Peru) 0,07%

W SKRÓCIE: II tura wyborów prezydenckich odbędzie się 28 maja. Wielu Peruwiańczyków będzie miało bardzo trudny wybór, bowiem będzie musiało wybrać między indiańskim rasistą-populistą, jednym z wielu, którym ostatnio udaje się w Ameryce Południowej zdobyć poklask tłumów, Ollantą Humalą a człowiekem, który będąc już prezydentem w latach 1985-90 doprowadził państwo do ruiny. W ciągu pięciu lat peruwiański PKB spadł o 20%, zaś inflacja w rekordowym roku 1990 osiągnęła 7.649%. Rezultaty głosowania, w którym przepadła liberalna kandydatura pani Flores, świadczy o niechęci Peruwiańczyków wobec elit. Dotychczasowy prezydent Alejandro Toledo jest mistrzem w uprawianiu polityki tak, aby stracić jak najwięcej głosów, mimo że Peru ma naprawdę dobre wyniki gospodarcze. Wybór czy Humali (który jest oskarżany m.in. o udział w masakrach chłopów oskarżanych o wsparcie dla Świelistego Szlaku za kadencji Alberto Fujimoriego), czy Péreza może oznaczać cofnięcie się kraju o kilkanaście lat…

Wyniki wyborów do Kongresu Republiki Peru i Parlamentu Andyjskiego podamy Państwu w kolejnym wydaniu Kroniki wyborczej. Peruwiańskie służby wyborcze do momentu publikacji niniejszej Kroniki przeliczyły odpowiednio 78,75% i 72% kart do głosowania (stan na 9 maja).

REPUBLIKA WŁOSKA – wybory parlamentarne

data: 9-10 kwietnia 2006 r.
do obsadzenia: 600 miejsc w Izbie Deputowanych (Camera dei Deputati) i 315 spośród 322 miejsc w Senacie Republiki (Senato della Repubblica) na 5-letnią kadencję w ordynacji proporcjonalnej; zwycięska koalicja otrzymuje co najmniej połowę miejsc w Izbie Deputowanych; siedem niewybieralnych miejsc w Senacie jest obecnie zajętych przez senatorów dożywotnich, którymi są byli prezydenci Włoch oraz osoby wybitne mianowane przez prezydenta; 12 miejsc w izbie niższej i 6 w wyższej jest zarezerwowana dla diaspory

WYNIKI:
frekwencja 83,6%

IZBA DEPUTOWANYCH:

UNIA (L’Unione; przywódca: Romano Prodi) 49,86%, 348 mandatów; w tym:
Drzewo Oliwne (L’Ulivo; Romano Prodi) 31,2%, 220 mandatów
Partia Odbudowy Komunistycznej (Partito della Rifondazione Comunista; Fausto Bertinotti) 5,83%, 41 mandatów
Róża w Pięści (Rosa nel Pugno; Enrico Boselli, Daniele Capezzone i Emma Bonino) 2,59%, 18 mandatów
Włochy Wartości (Italia dei Valori; Antonio Di Pietro) 2,29%, 17 mandatów
Partia Włoskich Komunistów (Partido dei Comunisti Italiani; Oliviero Diliberto) 2,31%, 16 mandatów
Federacja Zielonych (Federazione dei Verdi; Alfonso Pecoraro Scanio) 2,05%, 15 mandatów
Ludowcy – Demokratyczna Unia na rzecz Europy (Popolari – Unione Democratici per l’Europa; Clemente Mastella) 1,4%, 10 mandatów
głosy oddane zagranicą bezpośrednio na Unię 6 mandatów
Południowotyrolska Partia Ludowa (Südtiroler Volkspartei; Elmar Pichler Rolle) 0,48%, 4 mandaty
Autonomia Wolność Demokracja (Autonomie Liberté Démocratie) 0,09%, 1 mandat
Partia Emerytów (Partito dei Pensionati; Carlo Fatuzzo) 0,88%, bez mandatu
Socjaliści (I Socialisti; Bobo Craxi) 0,3%, bez mandatu
Lista Konsumentów (Lista Consumatori) 0,19%, bez mandatu
Liga Sojuszu Lombardzkiego (Lega Alleanza Lombarda) 0,12%, bez mandatu
Dolina Aosty (Vallée d’Aoste) 0,06%, bez mandatu
Liga Frontu Veneto (Liga Fronte Veneto; Fabrizio Comencini) 0,06%

DOM WOLNOŚCI (Casa della Liberta’; Silvio Berlusconi) 49,69%, 281 mandatów; w tym:
Naprzód Włochy (Forza Italia; Silvio Berlusconi) 23,66%, 140 mandatów
Sojusz Narodowy (Alleanza Nazionale; Gianfranco Fini) 12,31%, 71 mandatów
Unia Chrześcijan i Demokratów Centrum (Unione dei Cristiani e dei Democratici di Centro; Lorenzo Cesa) 6,75%, 39 mandatów
Liga Północna – Ruch na rzecz Autonomii (Lega Nord – Movimento per l’Autonomia; Umberto Bossi i Raffaele Lombardo) 4,58%, 26 mandatów
Chrześcijańska Demokracja – Nowa Włoska Partia Socjalistyczna (Democrazia Cristiana – Nuovo Partito Socialista Italiana; Gianfranco Rotondi i Gianni De Michelis) 0,75%, 4 mandaty
Partia na rzecz Włoch w Świecie z Tremaglią (Partito per Italia nel Mondo con Tremaglia) 1 mandat
Alternatywa Społeczna (Alternativa Sociale; Alessandra Mussolini) 0,67%, bez mandatu
Płomień Trójkolory (Fiamma Tricolore; Luca Romagnoli) 0,61%, bez mandatu
Ruch Nie dla Euro (Movimento No Euro; Renzo Rabellino) 0,15%, bez mandatu
Zjednoczeni Emeryci (Pensionati Uniti) 0,07%, bez mandatu
Lista Środowiskowa – Ekologiczny Demokraci (Ambienta-Lista – Ecologisti Democratici) 0,05%, bez mandatu
Naprzód Włochy – Sojusz Narodowy (Forza Italia – Alleanza Nazionale) 0,03%, bez mandatu
Włoska Partia Liberalna (Partito Liberale Italiano; Stefano De Luca) 0,03%, bez mandatu
S.O.S. Włochy (S.O.S. Italia) 0,02%

Włoskie Stowarzyszenie w Ameryce Południowej (Associazioni Italiane in Sud America) 1 mandat

do Izby Deputowanych nie weszły:
Projekt Północnowschodni (Progetto Nordest; Giorgio Panto); 0,24%
Wolnościowcy (Die Freiheitlichen; Pius Leitner) 0,04%
Trzeci Biegun (Terzo Polo; Vincenzo Scotti) 0,04%
Niepodległość – Republika Sardynii (Indipendentzia – Repubrica de Sardigna; Sale Gavino) 0,03%
Naród Sardyński (Sardigna Natzione; Sebastiano Cumpostu) 0,03%
Solidarność (Solidarieta’; Piero Pirovano) 0,01%
Demokratyczny Ruch Sycylii – Nasza Sycylia (Movimento Democratico Sicicilia – Noi Sicilia; Salvatore Morana) 0,01%
Na rzecz Południa (Per il Sud; Domenico Iannantuoni) 0,01%
Ruch Triveneto (Movimento Triveneto; Annalisa Marsan) 0,01%
Wymiar Chrześcijański (Dimensione Christiana; Oscar Quintino Di Mantino) 0,01%
Prawica Narodowa (Destra Nazionale; Gaetano Saya) 0,002%
Liga Południowa (Lega Sud; Gianfranco Vestuto) 0,002%

SENAT REPUBLIKI:

UNIA 49,25%, 158 mandatów; w tym:
Demokraci Lewicy (Democratici di Sinistra; Piero Fassino) 17,17%, 62 mandaty
Stokrotka – Demokracja Jest Wolnością (Margherita – Democrazia e’ Liberta’; Francesco Rutelli) 10,53%, 39 mandatów
Partia Odbudowy Komunistycznej 7,24%, 27 mandatów
Razem z Unią (Insieme con L’Unione; Alfonso Pecoraro Scanio i Oliviero Diliberto) 4,09%, 11 mandatów
Włochy Wartości 2,83%, 4 mandaty
Unia 0,07%, 4 mandaty
Unia – Południowotyrolska Partia Ludowa (Der Union – Südtiroler Volkspartei) 0,57%, 3 mandaty
Ludowcy – Demokratyczna Unia na rzecz Europy 1,37%, 2 mandaty
Południowotyrolska Partia Ludowa 0,34%, 2 mandaty
Lista Konsumencka 0,21%, 1 mandat
Drzewo Oliwne 0,17%, 1 mandat
Autonomia Wolność Demokracja 0,09%, 1 mandat
Róża w Pięści 2,45%, bez mandatu
Partia Emerytów 1,03%, bez mandatu
Socjaliści 0,36%, bez mandatu
Liga Sojuszu Lombardzkiego 0,26%, bez mandatu
Europejski Ruch Republikański (Movimento Repubblicani Europei; Luciana Sbarbati) 0,15%, bez mandatu
Dolina Aosty 0,07%
Liga Frontu Veneto 0,07%
Zjednoczeni Chrześcijańscy Demokraci (Democratici Cristiani Uniti) 0,02%

DOM WOLNOŚCI 49,87%, 156 mandatów; w tym:
Naprzód Włochy 23,56%, 79 mandatów
Sojusz Narodowy 12,17%, 41 mandatów
Unia Chrześcijan i Chrześcijańskich Demokratów 6,64%, 21 mandatów
Liga Północna – Ruch na rzecz Autonomii 4,4%, 13 mandatów
Dom Wolności (Casa delle Liberta’) 0,5%, 2 mandaty
Płomień Trójkolorowy 0,63%, bez mandatu
Alternatywa Społeczna 0,62%, bez mandatu
Chrześcijańska Demokracja – Nowa Włoska Partia Socjalistyczna 0,55%, bez mandatu
Zjednoczeni Emeryci 0,18%, bez mandatu
Włoska Partia Republikańska (Partito Repubblicano Italiano) 0,13%, bez mandatu
Środowiskowcy – Ekologiczny Demokraci 0,11%, bez mandatu
Nowa Sycylia (Nuova Sicilia) 0,1%, bez mandatu
Ruch Nie dla Euro 0,09%, bez mandatu
Pakt dla Sycylii (Patto per la Sicilia) 0,06%, bez mandatu
Włoska Partia Liberalna 0,05%, bez mandatu
Naprzód Włochy – Sojusz Narodowy 0,03%, bez mandatu
Rozszerzony Pakt Chrześcijański (Patto Cristiano Esteso) 0,03%, bez mandatu
Liberalni Reformatorzy (Riformatori Liberali; Benedetto Della Vedova) 0,02%, bez mandatu
S.O.S. Włochy 0,01%, bez mandatu

Włoskie Stowarzyszenie w Ameryce Południowej 1 mandat

do Senatu Republiki nie weszły:
Projekt Północnowschodni 0,27%
Sojusz Sycylijski (Alleanza Siciliana; Sebastiano Musumeci) 0,1%
Marksistowsko-Leninowska Włoska Partia Komunistyczna (Partito Comunista Italiano Marxista-Leninista; Domenico Savio) 0,08%
Płace i Praca (Pensioni e Lavoro; Ugo Sarao) 0,06%
Sardyńska Partia Akcji (Partido Sardo d’Azione; Antonio Delitala) 0,05%
Naprzód Rzym (Forza Roma; Dario Di Francesco) 0,04%
Trzeci Biegun 0,04%
Niepodległość – Republika Sardynii 0,03%
Na rzecz Południa 0,03%
Naród Sardyński 0,02%
Ruch Triveneto 0,02%
Demokratyczny Ruch Sycylii – Nasza Sycylia 0,02%
Solidarność 0,01%
Partia Kobiet Europy (Partito Donne d’Europa; Adriana Padovano) 0,01%
Ruch Idei Socjalistycznej Rautiego (Movimento Idea Socialista Rauti; Giuseppe Detto Pino Rauti) 0,01%
Wymiar Chrześcijański 0,01%
Umiarkowane Włochy (Italia Moderata; Antonio Sabella) 0,01%
Liga Południowa 0,01%
Unia Federalistów Meridy (Unione Federalista Meridionale; Alfonso Luigi Venosi) 0,005%

W SKRÓCIE: lewica we Włoszech wygrała o włos, choć w pewnym momencie exit-polls mówiły o niewielkiej przewadze urzędującego premiera. Ostatecznie Unia byłego premiera (1996-98) i przewodniczącego Komisji Europejskiej (1999-2004) Romano Prodiego pokonała Dom Wolności Silvio Berlusconiego o 0,17 pkt proc. Zwycięska koalicja składa się z wielu małych partii o mocno zróżnicowanych programach, więc wydaje się wątpliwe, aby mogła sprawować stabilne rządy, których nie można było odmówić prawicy Berlusconiego. Czyż mogą być bowiem stabilne rządy koalicji, składającej się z chadeków ze Stokrotki, komunistów z PRC, liberałów z RP, zielonych z FV i autonomistów z STVP? Gejów, katolików i domagających się zerwania stosunków dyplomatycznych ze Stolicą Apostolską radykałów? Prodi obiecywał gruntowną reformę systemu edukacyjnego, służby zdrowia i systemu emerytalnego oraz zapowiedział wycofanie wojsk z Iraku. Można się po nim spodziewać zacieśnienia sojuszu z Paryżem i Berlinem kosztem rozluźnienia związków z USA. Dom Wolności Berlusconiego to z kolei sojusz osobistej partii jedynego po wojnie premiera, który przetrwał całą kadencję (od 2001 r.; wcześniej urzędował na stanowisku premiera w latach 1994-95), postfaszystów z AN, chadeków z UDCDC oraz domagających się secesji północnej części Włoch polityków LN. Znalazły w niej miejsce także mocno kontrowersyjne ugrupowania, jak AS wnuczki Benito Mussoliniego Alessandry czy neofaszystowski FT. Berlusconi obiecywał w kampanii wyborczej obniżenie podatków oraz walkę z bezrobociem poprzez roboty publiczne. Premier nie ustrzegł się oczywiście wypowiedzi mocno kontrowersyjnej, jak tej, w której nazwał swoich adwersarzy „fiutami”. Według części analityków nieznaczna porażka CL wynikła właśnie z wulgarnej końcówki kampanii wyborczej w wykonaniu premiera.

UNIA KOMORÓW – wybory prezydenckie

data: 16 kwietnia 2006 r.
do obsadzenia: urząd Prezydenta Państwa na 4-letnią kadencję

WYNIKI:
frekwencja 54,9%

do II tury przeszli:
Ahmed Abdallah Mohamed Sambi 23,7%
Mohamed Djaanfari 13,1%
Ibrahim Halidi (MOC) 10,37%

do II tury nie przeszli:
Caabi el-Yachroutu Mohamed 9,56%
Nourdine Midiladji 8,49%
Nassuf Ahmed Abdallah 5,33%
Halidy Charif 4,67%
Chadhouli Abdou (Zgromadzenie na rzecz Inicjatywy Rozwoju z Poinformowaną Młodzieżą) 3,12%
pięciu innych kandydatów w sumie 21,65%

W SKRÓCIE: do II tury przeszło trzech polityków. Wśród nich nie ma urzędującego prezydenta Azaliego Assoumaniego, który nie wziął udziału w wyborach. Zgodnie z konstytucją z 2002 r. prezydencja na wyspach jest rotacyjna. Każda kolejna kadencja musi być pełniona przez polityka z innej z trzech wysp, tworzących unię. Wynika to z ciągle żywych nastrojów secesjonistycznych na wyspach, które w 1997 r. doprowadziły do krótkotrwałego oderwania dwóch mniejszych wysp (Ndzuwani / Anjouani i Mwali / Mohéli), czujących się zdominowany przez wyspę Wielki Komor. To właśnie wyborcy z Ndzuwani wybrali tym razem trzech kandydatów, którzy w drugiej turze (już 14 maja) zostaną poddani pod osąd wyborców trzech wysp. Wówczas nowy szef państwa obejmie władzę, zastępując płk. Azaliego, który objął władzę po dokonanym w 1999 r. przewrocie. Kolej na prezydenta z Mwali przyjdzie w 2010 r., zaś na prezydenta z Wielkiego Komora – w r. 2014. Komory są biednym krajem, który w przeciwieństwie do położonych w tym samym rejonie Seszeli czy Mauritiusa nie zdołał wykorzystać swoich atutów, aby przyciągnąć turystów. Część mieszkańców z pewnością żałuje, że nie wybrała swego czasu losu czwartej wyspy z archipelagu, Majotty, która zdecydowała się pozostać francuską kolonią (większością 63,8% głosów w 1974 r. i 99,4% w 1976 r.) i obecnie jest trzykrotnie bogatszym terytorium. Tymczasem Komory dławią się własną biedą, mając na dodatek opinię kraju, w którym najłatwiej obalić władzę, z czego korzystały już kilkukrotnie bandy francuskich najemników, zazwyczaj kierowanych przez Boba Denarda, któremu zdarzyło się obalić prezydentów Komorów aż czterokrotnie (!), będąc zresztą aż do czasów wyboru na prezydenta Francji Françoisa Mitteranda wspieranym przez służby specjalne dawnej metropolii.

KRÓLESTWO TAJLANDII – wybory parlamentarne (unieważnione)

data: 2 i 23 kwietnia 2006 r.
do obsadzenia: 500 miejsc w Izbie Reprezentantów (Saphaputhan Ratsadon) na 4-letnią kadencję w ordynacji proporcjonalnej; 1/5 miejsc jest obsadzana z listy krajowej

WYNIKI (procentowe tylko z 2 kwietnia):
frekwencja 65,2%

Partia Tajów Kochających Tajów (Phak Thai Rak Thai; przywódca: Thaksin Shinawatra) 61,1%, 493 mandaty
nie obsadzono 14 mandatów
przeciw wszystkim 37,9%
niezależni 1,1%

W SKRÓCIE: wybory w Tajlandii miały wiele wspólnego z sytuacją polityczną we Włoszech. Premierem kraju był najbogatszy Taj, szef koncernu telekomunikacyjnego Shin Corporation Thaksin Shinawatra. Zdecydował się on na zarządzenie wyborów na trzy lata przed terminem z powodu protestów ulicznych, które wzywały go do ustąpienia. Partie opozycyjne, m.in. Partia Demokratyczna, Tajska Partia Narodowa i Wielka Partia Ludowa, cieszące się rekordowym poparciem zwłaszcza na południu Tajlandii, zbojkotowały wybory, uznając je za nieuczciwe oraz domagając się odejścia szefa rządu i postawienia go przed sądem za korupcję. Thaksin jest uwielbiany przez biedotę, natomiast elity patrzą na niego niechętnie z uwagi na jego populizm. Zasłynął z brutalną rozprawą z protestującymi islamistami w 2003 r., w wyniku czego wybuchło powstanie, w którym zginęło 2,7 tys. osób. Po ogłoszeniu wyników przedterminowych wyborów premier spotkał się z królem Ramą IX (najdłużej rzadzący przywódca świata – od 1946 r.), który przekonał go do ustąpienia ze stanowiska. 40 miejsc pozostało nieobsadzonych, bowiem kandydaci ThRTh nie zdołali przekroczyć progu 20% głosów wszystkich uprawnionych do głosowania, mimo że nie mieli swoich kontrkandydatów. Dlatego też 23 kwietnia przeprowadzono dogrywkę, w której i tak 14 miejsc pozostało pustych. Parlament nie zostanie już jednak uzupełniony, ponieważ wybory zostały 8 maja unieważnione przez Sąd Konstytucyjny z powodu uchybień. Sąd stosunkiem głosów 8:6 uznał wybory za niekonstytucyjne, zaś stosunkiem 9:5 zarządził nowe wybory. Tajscy konstytucjonaliści zadecydowali, że Thaksin, rozwiązawszy parlament, wyznaczył wybory na zbyt wczesny termin, nie dając opozycji szans na przeprowadzenie kampanii wyborczej.

REPUBLIKA WĘGIERSKA – wybory parlamentarne

data: 9 i 23 kwietnia 2006 r.
do obsadzenia: 386 miejsc w Zgromadzeniu Narodowym (Országgyűlés) na 4-letnią kadencję, spośród których 176 jest obsadzanych w okręgach jednomandatowych (w dwóch turach), 146 – w wielomandatowych w ordynacji propocjonalnych, po czym dobiera się 64 członków z listy krajowej, aby zapewnić proporcjonalną reprezentację

WYNIKI (okręgi wielomandatowe + I tura + II tura w okręgach jednomandatowych; kolejność partii wynika z sumy głosów oddanych na nie w okręgach wielomandatowych oraz II tury w okręgach jednomandatowych):
frekwencja: X + 67,83% + 64,38%

Węgierska Partia Socjalistyczna (Magyar Szocialista Párt; przywódca: Ferenc Gyurcsány) 43,21% + 40,26% + 46,63%, 186 mandatów
Sojusz Wolnych Demokratów – Węgierska Partia Liberalna (Szabad Demokraták Szövetsége – A Magyar Liberális Párt; Gábor Kuncze) 6,5% + 6,31% + 1,99%, 18 mandatów
wspólni kandydaci MSzP i SzDSz X + 2,86% + 2,24%, 6 mandatów

Sojusz Młodych Demokratów – Węgierska Unia Obywatelska – Chrześcijańsko-Demokratyczna Partia Ludowa (Fiatal Demokraták Szövetsége – Magyar Polgári Szövetség – Kereszténydemokrata Néppárt; Viktor Orbán i Zsolt Semjén) 42,03% + 41,99% + 46,65%, 164 mandaty
Węgierskie Forum Demokratyczne (Magyar Demokrata Fórum; Ibolya Dávid) 5,04% + 4,41% + 0,5%, 11 mandatów
wspólni kandydaci FiDeSz-MPSz-KDNP i MDF X + 0,63% + 1,02%, bez mandatu
wspólni kandydaci MDF i Koalicji Awansu Okręgu Szabolcs-Szatmár-Bereg (Összefogás Szabolcs-Szatmár-Bereg Megye Felemelkedéséért Szövetség) X + 0,25% + 0,11%, bez mandatu
wspólni kandydaci MDF i MNyP X + 0,02% + X, bez mandatu
Węgierska Partia Emerytów (Magyar Nygdíjasok Pártja; Sándor Ágoston) X + 0,01% + X, bez mandatu

Związek Somogy (Somogyért Szövetség; István Gyenesei) X + 0,18% + 0,43%, 1 mandat

do parlamentu nie weszły:
Sojusz Węgierska Partia Sprawiedliwości i Życia – Partia Trzeciej Lepszej Drogi (Magyar Igazság és Élet Pártja – Jobbik a Harmadik Út Pártszövetség; István Csurka) 2,2% + 1,7% + 0,01%
Węgierska Komunistyczna Partia Robotnicza (Magyar Kommunista Munkáspárt; Gyula Thürmer) 0,41% + 0,3% + X
Węgierski Sojusz Koalicyjny Centrum (Centrum Összefogás Magyarországért; Mihály Tamás Kupa) 0,32% + 0,26% + X
niezależni X + 0,33% + 0,42%
Romska Partia Koalicyjna MCF (MCF Roma Öszzefogás Párt); Orbán Kolompár) 0,08% + 0,13% + X
Partia Zielonych (Zöldek Pártja) 0,05% + 0,09% + X
Węgierska Partia Mieszkańców Wsi i Miast (Magyar Vidék és Polgári Párt; Attila József Bánk) 0,05% + 0,05% + X
Koalicja Partia Chrześcijańsko-Demokratyczna – Chrześcijańscy Socjaliści (Kereszténydemokratapárt – Keresztényszociális Centrum Összefogás; Tivadar Bartók) 0,04% + 0,05% + X
Ludowa Partia Drobnych Właścicieli i Mieszczan (Független Kisgazda Nemzeti és Polgári Párt; Imre Gyarmat) 0,02% + 0,01% + X
Partia Drobnych Właścicieli (Független Kisgazdapárt) 0,02% + 0,04% + X
Unia Węgrów Jeden za Drugiego (Magyarok Egymásért Szövetsége; László Földesi-Szabó) 0,01% + 0,02% + X
Robotnicza Partia Węgier 2006 (Magyarországi Munkáspárt 2006; János Fratanoló) 0,01% + 0,03% + X
Związek Węgier Żywy Łańcuch (Élőlánc Magyarországért) X + 0,04% + X
Partia Socjaldemokratyczna (Szociáldemokrata Párt) X + 0,002% + X
Demokratyczny Sojusz Zielonych (Zöld Demokratát Szövetsége) X + 0,002% + X
Partia Żyjących poniżej Minimum Socjalnego i Równych Szans (Létminimum Alatt Élők és Esélyteremtők Pártja) X + 0,001% + X

W SKRÓCIE: na scenie politycznej Węgier niewiele się zmieniło. I właśnie dlatego te wybory można nazwać historycznymi – niewiele jest bowiem głosowań w niepostradzieckiej części naszego kontynentu, które wygrywa partia rządząca. Socjaliści Ferenca Gyurcsánya zwyciężyli, mimo że ich konkurenci z FiDeSz korzystali z rad pokrewnego ideologicznie Prawa i Sprawiedliwości. Jednak największym zaskoczeniem był fakt, że do parlamentu weszły także dwie mniejsze partie – tradycyjni koalicjanci: socjalistów – SzDSz i prawicy – MDF. Jedną z przyczyn porażki Viktora Orbána był właśnie fakt, że w II turze wyborów MDF nie wycofała własnych kandydatów mimo apeli FiDeSz, a nawet mimo świadczącej o panice w obozie prawicy obietnicy objęcia fotela premiera po wyborach przez Ibolyę Dávid. Prawicy nic nie dała ani powódź, która w czasie wyborów przetaczała się wzdłuż Dunaju (fakt, że okazała się ona mniej katastrofalna w skutkach, niż przypuszczano), ani sianie strachu przed dewaluacją forinta i załamaniem się gospodarki w przypadku ponownego zwycięstwa postkomunistów. Gyurcsány jest szefem rządu od 2004 r., zastąpił on wówczas Pétera Medgyessya, który ustąpił, aby ratować koalicję SzDSz z MDF. Socjaliści rządzili Węgrami także w kadencji 1994-98, kiedy to tekę szefa rządu pełnił Gyula Horn.

Wyniki wyborów parlamentarnych w LAOSIE z 30 kwietnia podamy Państwu w kolejnej edycji Kroniki wyborczej. Opóźnienie w publikacji rezultatów jest spowodowane deszczami monsunowymi, które odcięły od świata kilka laotańskich prowicji.

KALENDARIUM – POLSKA:

1 KWIETNIA: premier odwołał Jarosława Pietrasa ze stanowiska sekretarza stanu w Urzędzie Komitetu Integracji Europejskiej.

3 KWIETNIA: premier podczas wizyty w Paryżu spotkał się z premierem Francji Dominique’iem de Villepinem. Minister spraw zagranicznych, odbywający pięciodniową wizytę w Japonii spotkał się ze swym miejscowym odpowiednikiem, Tarō Asō.

5 KWIETNIA: prezydent oraz minister spraw zagranicznych spotkali się z szefową dyplomacji Macedonii Ilinką Mitrevą.

6 KWIETNIA: prezydent odbył wizytę w Iraku, w trakcie której spotkał się z prezydentem Jalalem Talabanim oraz p.o. dowódcy Wielonarodowego Korpusu Sił „Irak” gen.bryg. Peterem Chiarellim.

7 KWIETNIA: premier odwołał Cezarego Mecha ze stanowiska podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów, zaś Andrzej Szweda-Lewandowski został podsekretarzem stanu – Głównym Konserwatorem Przyrody w Ministerstwie Środowiska. Premier wręczył też nominację Władysławowi Bartoszewskiemu na drugą kadencję na stanowisku przewodniczącego Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej.

10 KWIETNIA: prezydent powołał na swojego doradcę Jana Olszewskiego. Przedstawicielem prezydenta Komisji Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych został zaś Henryk Cioch. Prezydent spotkał się też z ministrem spraw zagranicznych Ukrainy Borysem Tarasiukiem. Minister spraw zagranicznych przewodniczył w Brukseli delegacji polskiej na spotkaniu Rady Unii Europejskiej ds. Ogólnych i Stosunków Zewnętrznych.

11 KWIETNIA: listy uwierzytelniające na ręce prezydenta złożyli następujący nowi ambasadorowie: Thakur Phanit (Tajlandia), Aszor Galojan (Armenia), Konstantin Kawtaradze (Gruzja) i Anna Blefari Melazzi (Włochy). Prezydent oraz premier spotkali się z przewodniczącym frakcji republikańskiej w Senacie USA Billem Fristem.

12 KWIETNIA: premier odwołał Mariusza Andrzejewskiego z funkcji podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów.

13 KWIETNIA: prezydent spotkał się z wicepremierem Chin Hui Liangyu.

14 KWIETNIA: minister spraw zagranicznych podczas wizyty w Turcji spotkał się z premierem Recepem Tayyipem Erdoğanem i wiceprzewodniczącym parlamentu Sadıkiem Yakutem.

18 KWIETNIA: prezydent spotkał się z gubernatorem amerykańskiego stanu Alaska Frankiem Murkowskim.

19 KWIETNIA: premier spotkał się z premierem Bułgarii Sergejem Staniszewem.

20 KWIETNIA: prezydent spotkał się z ambasadorem Wietnamu Dinhem Xuan Luu.

24 KWIETNIA: prezydent spotkał się z byłym premierem Izraela i jednym z liderów Qadimy Shimonem Peresem. Pierwsza dama wzięła udział w zorganizowanej przez pierwszą damę Ukrainy Katerynę Juszczenko konferencji „Dwadzieścia lat katastrofy w Czornobylu. Spojrzenie w przyszłość” oraz spotkała się z prezydentem Ukrainy Wiktorem Juszczenką.

26 KWIETNIA: prezydent odebrał listy uwierzytelniające od dwojga ambasadorów: Anny Belindy Nyikuli (Kenia, ambasada z siedzibą w Rzymie) oraz Heinza Ericha Richtera de Leóna (Gwatemala, ambasada z siedzibą w Berlinie). Prezydent i premier spotkali się też z premierem Chorwacji Ivo Sanaderem.

27 KWIETNIA: prezydent spotkał się z byłym ministrem spraw zagranicznych Francji Hubertem Védrinem. Pierwsza dama złożyła wizytę w Luksemburgu, gdzie spotkała się z wielką księżną Marią Teresą. Przedstawiciele Prawa i Sprawiedliwości, Samoobrony Rzeczypospolitej Polskiej i Narodowego Koła Parlamentarnego podpisali umowę koalicyjną. Premier odwołał Mariana Moszorę ze stanowiska podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów i Tadeusza Toczyńskiego ze stanowiska prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. W dwudniowej nieformalnego szczytu ministrów spraw zagranicznych państw członkowskich NATO wziął udział Stefan Meller.

28 KWIETNIA: minister spraw zagranicznych Stefan Meller podał się do dymisji.

KALENDARIUM – ŚWIAT:

AUSTRALIA: David de Kretser został 7 kwietnia gubernatorem Wiktorii.

AZERBEJDŻAN: prezydent İlham Älıyev zdymisjonował 18 kwietnia ministra finansów Avaza Alekperova i powołał na jego miejsce Samira Şarifova.

BELIZE: Eamon Courtenay został 12 kwietnia szefem dyplomacji.

BENIN: Yayi Boni objął 6 kwietnia urząd prezydenta. Po dwóch dniach podał skład swojego gabinetu: Mariam Aladji Boni Diallo (MSZ), Issifou Koguidro (obrona), Pascal Koukpaki (finanse), Edgar Alia (bezpieczeństwo).

BUŁGARIA: rząd przetrwał 19 kwietnia głosowanie nad wotum nieufności (61:166).

FRANCJA: 19 kwietnia wiceprezydent i minister finansów Polinezji Francuskiej Jacqui Drollet ogłosił swoją dymisję.

GHANA: Albert Kan-Dapaah został 27 kwietnia ministrem spraw wewnętrznych.

GWINEA: 4 kwietnia dokonano rekonstrukcji rządu; nowym szefem MSW został Almamy Kabélé Camara. Nazajutrz jednak prezydent odwołał cały gabinet Cellou Daleina Diallo.

HISZPANIA: 7 kwietnia w wyniku rekonstrukcji rządu José Antonio Alonso Suárez został ministrem obrony, zaś Alfredo Pérez Rubalcaba – szefem MSW.

HOLANDIA: administratorem Saby w Antylach Holenderskich został 1 kwietnia Sydney A.E. Sorton.

IRAK: 22 kwietnia parlament ponownie wybrał Jalala Talabaniego na urząd prezydenta. Wiceprezydentami zostali Tariq al-Hashimi i Adil Abdul Mahdi. Talabani nominował Jawada al-Malikiego na stanowisko premiera. 26 kwietnia premier Jawad al-Maliki wrócił do swojego dawnego imienia Nuri Kamil al-Maliki.

IZRAEL: 14 kwietnia Ehud Olmert został oficjalnie premierem.

KANADA: 28 kwietnia ogłoszono, iż kolejnym wicegubernatorem Saskatchewan zostanie Gordon Barnhart.

KOMORY: 16 kwietnia do II rundy wyborów prezydenckich przeszli Ahmed Abdallah Sambi, Mohamed Djaanfari i Ibrahim Halidi.

KOREA POŁUDNIOWA: 19 kwietnia Han Myung-sook została premierem kraju (182:77).

LAOS: wybory parlamentarne 30 kwietnia wygrała jedyna legalna partia – komunistyczna.

ŁOTWA: 7 kwietnia do dymisji podali się ministrowie z Partii Nowej Ery, m.in. Linda Mūrniece (obrona). Jej następcą został Gundars Bērziņš.

NEPAL: 30 kwietnia Girija Prasad Koirala zastąpił króla Gyanendrę na stanowisku premiera.

NOWA ZELANDIA: 3 kwietnia ogłoszono nazwisko kolejnego gubernatora generalnego. W sierpniu zostanie nim Anand Satyanand.

PAPUA – NOWA GWINEA: 3 kwietnia Patrick Pruaitch został ministrem finansów.

PERU: 9 kwietnia do II tury wyborów prezydenckich przeszli Ollanta Humala i Alan García.

SAMOA: 22 kwietnia po rekonstrukcji rządu szefem resortu finansów został Niko Lee Hang.

SAN MARINO: 1 kwietnia Gian Franco Terenzi i Loris Francini zostali kapitanami-regentami.

SZWAJCARIA: 1 kwietnia Kurt Wernli objął urząd naczelnika krajowego Argowii.

SZWECJA: Jan Eliasson objął 24 kwietnia urząd szefa dyplomacji.

TAJLANDIA: wybory parlamentarne wygrała 2 kwietnia partia rządząca. Mimo to premier Thaksin Shinawatra podał się 5 kwietnia do dymisji. Tymczasowo zastąpił go jego zastępca Chidchai Vanasatidya.

UKRAINA: Łeonid Mychajłowycz Czernowećkyj został 20 kwietnia naczelnikiem administracji Kijowa.

WĘGRY: wybory parlamentarne wygrali 9 i 23 kwietnia socjaliści.

WIELKA BRYTANIA: 18 kwietnia David Pearey został gubernatorem Brytyjskich Wysp Dziewiczych.

WŁOCHY: 9-10 kwietnia wybory parlamentarne wygrała lewica. 28 kwietnia premier Silvio Berlusconi podał się do dymisji.

WYSPY SALOMONA: po wyborach parlamentarnych 5 kwietnia parlament wybrał nowego premiera; 20 kwietnia zaprzysiężono na to stanowisko Snydera Riniego.

WYSPY ŚWIĘTEGO TOMASZA I KSIĄŻĘCA: 21 kwietnia premierem rządu został Tomé Vera Cruz. W skład jego gabinetu weszli m.in. Carlos Gustavo dos Anjos (MSZ), Maria Tebus (finanse) i Óscar Sousa (obrona i MSW).

PRZYWÓDCY RELIGIJNI: generałem Armii Zbawienia został 2 kwietnia Shaw Clifton.

ZMARLI:

1 kwietnia – In Tam (ur. 1922 w Prek Kak), premier Kambodży 06.05-09.12.1973, reprezentujący Partię Społeczno-Republikańską, zmarł w Chandler (Stany Zjednoczone),
2 kwietnia – Carlos Soares Alberto Idães Fabião (ur. 1930 w Lizbonie), ostatni gubernator ówczesnej Gwinei Portugalskiej (obecnie Gwinea Bissau) 15.05-10.09.1974, zmarł w Lizbonie;
7 kwietnia – Georges Rawiri (ur. 1932 w zachodnim Gabonie), minister spraw zagranicznych Gabonu 1971-74, zmarł w Paryżu (Francja);
10 kwietnia – Bonaya Adhi Godana (ur. 1952 w Dukanie), minister spraw zagranicznych Kenii 1998-2001, zginął w katastrofie lotniczej niedaleko Marsabit;
10 kwietnia – Muhammad Fitouri (ur. 1925 w Kairouan), minister spraw zagranicznych Tunezji 1977-80;
13 kwietnia – Robert Lak, gubernator prowincji Wzgórza Zachodnie (Papua – Nowa Gwinea) 1997-2002, zmarł w Mount Hagen;
14 kwietnia – Mahmut Bakalli (ur. 1936 w Djakovicy), sekretarz Komitetu Centralnego Związku Komunistów Kosowa (de facto przywódca ówczesnej autonomicznej prowincji jugosłowiańskiej Serbii) 28.06.1971-06.05.1981, zmarł w Prisztinie;
14 kwietnia – Raúl Quijano, minister spraw zagranicznych Argentyny 1976;
24 kwietnia – Tun Abdul Ghafar bin Baba (ur. 1925 w Kuala Pilah, wówczas brytyjskie Malaje), minister naczelny Melaki (stan Malajów, które w 1963 r. zmieniły nazwę na Malezja) 01.06.1959-06.10.1967, reprezentujący Narodową Organizację Zjednoczonych Malajów, zmarł w Kuala Lumpur.

źródła: African Elections Database, al-Jazeera, Angus Reid Consultants, Bangkok Post, Central Intelligence Agency, ElectionGuide, ElectionWorld, Freedom House, Globe and Mail, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej, Ministero dell’Interno (Italia); Ministerstwo Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej, Oficina Nacional de Procesos Electorales (Perú), Országos Választási Iroda, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Rulers.org, Solomon Islands Department of Prime Minister and Cabinet, The Boston Globe, Wikipedia, WorldStatesmen.org.

Godła państw pochodzą z Wikipedia Commons.


Copyright by © 2006 by e-polityka.pl - Pierwszy Polski Serwis Polityczny. Wszelkie Prawa Zastrzeżone.