Aby zapisać się na listę naszego newslettera, prosimy podać swój adres email:

 

Wyszukiwarka e-Polityki :

 

Strona Główna  |  Praca  |  Reklama  |  Kontakt

 

   e-Polityka.pl / Prawo / Zamknięte drzwi chronią przed prawem - przemoc domowa wobec kobiet Rosji. (1)               

dodaj do ulubionych | ustaw jako startową |  zarejestruj się  

  ..:: Polityka

  ..:: Inne

  ..:: Sonda

Czy jesteś zadowolony z rządów PO-PSL?


Tak

Średnio

Nie


  + wyniki

 

P - A - R - T - N - E - R - Z - Y

 



 
..:: Podobne Tematy
18-05-2006

 

23-09-2011

  Putin i Miedwiediew na listach do Dumy?

01-07-2011

  Apel do Rosji o zniesienie embarga na warzywa

26-04-2011

 

05-03-2011

 

05-03-2011

 

10-02-2011

  Rosja zrehabilituje ofiary Katynia?

+ zobacz więcej

Zamknięte drzwi chronią przed prawem - przemoc domowa wobec kobiet Rosji. (1) 

17-05-2006

  Autor: Beata Paszek
Po upadku Związku Radzieckiego i zbudowaniu nowego państwa - Federacji Rosyjskiej - mogło się wydawać, że prawa i wolności obywateli nareszcie będą w pełni egzekwowane. Istnieją jednak sfery, w których dawne tradycje, wartości i wzorce zachowań często wygrywają w starciu z oficjalnym prawem państwowym i międzynarodowym. Do tego obszaru należy między innymi sfera życia prywatnego i problem obecnej tam przemocy, zwłaszcza tej skierowanej przeciwko kobietom. Obecna sytuacja domowa Rosjanek nie jest wynikiem rewolucji - kształtowała się przez wieki pod wpływem czynników politycznych, gospodarczych, ekonomicznych i społecznych

 

 

14. grudnia 2005 roku światło dzienne ujrzał raport "Russian Federation: Nowhere to turn to - Violence against women in the family" przygotowany przez Amnesty International we współpracy z Women's Alianz (Barnaul), Centrum Kryzysowym dla Kobiet w Sankt-Petersburgu, Citizen Watch, organizacjami Aleksandra, ANNA, Femina, Karelskie Centrum Studiów Genderowych oraz milicją z Petersburga, Petrozawodska i regionalnymi władzami Ałtaju.
Na przełomie lat 2004 i 2005 reprezentanci AI rozmawiali z ofiarami przemocy w rodzinie, funkcjonariuszami milicji, sędziami, prokuratorami, ekspertami sądowymi, prawnikami, pracownikami społecznymi, obrońcami praw człowieka, pracownikami centrów pomocy kobietom i schronisk oraz dziennikarzami. Dane statystyczne zawarte w raporcie pochodzą z badań Rady ds. Kobiet przy Państwowym Uniwersytecie w Moskwie. Sondaż przeprowadzono wśród około 2200 osób, które co najmniej od roku pozostawały w związku małżeńskim. Dzięki temu powstał dokument w sposób rzetelny i całościowy opisujący skalę zjawiska przemocy rodzinnej w Rosji.

W Konstytucji Federacji Rosyjskiej z 12 grudnia 1993 czytamy:
Artykuł 19(3): "Mężczyzna i kobieta powinni mieć równe prawa, wolności i równe szanse na ich egzekwowanie."
Artykuł 21(1): "Godność osoby ludzkiej powinna być chroniona przez państwo. Żadne okoliczności nie mogą być brane pod uwagę jako pretekst do jej pomniejszania."
(2) "Nikt nie może być poddawany torturom, przemocy, jakiejkolwiek innej przykrości czy poniżającemu traktowaniu lub karaniu (…)."


Federacja Rosyjska (wcześniej ZSRR) jest jednym z założycieli Organizacji Narodów Zjednoczonych.
Od 1 września 1998 roku Rosja jest członkiem Europejskiego Komitetu Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Postępowaniu albo Karaniu.

Federacja Rosyjska ratyfikowała następujące dokumenty:
·    Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych (ICCPR)
·    I Fakultatywny Protokół do ICCPR, który upoważnia Komitet Praw Człowieka (HRC) do rozpatrywania indywidualnych skarg
·    Konwencję w Sprawie Eliminacji Wszystkich Form Dyskryminacji Wobec Kobiet i Fakultatywny Protokół, który określa kompetencje Komitetu ds. Eliminacji Wszystkich Form Dyskryminacji Wobec Kobiet (CEDAW). W Konwencji czytamy, że Rosja zobowiązuje się "podjąć odpowiednie prawodawcze i inne środki, w tym odpowiednie sankcje, zakazujące wszelkich form dyskryminacji wobec kobiet" .
·    Europejską Konwencję o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (ECHR) i jej protokoły.

Wymienione dokumenty oraz członkostwo we wspomnianych organizacjach zobowiązują Federację Rosyjską do przestrzegania, ochrony i egzekwowania praw człowieka względem wszystkich swoich obywateli. Rosja musi zapobiegać i badać przypadki przemocy wobec kobiet, mężczyzn i dzieci oraz pociągać do odpowiedzialności sprawców przestępstw.

Co 2 sekundy któraś Rosjanka pada ofiarą przemocy domowej.
Co godzinę jedna z nich ginie.

Badania Rady ds. Kobiet przy Państwowym Uniwersytecie w Moskwie wykazały, że:
·    70% kobiet było poddawanych jakieś formie przemocy (psychicznej, seksualnej, fizycznej, ekonomicznej) ze strony swoich mężów
·    36% doświadczyło psychicznej i fizycznej przemocy
·    7% kobiet doświadczyło w swoim związku wszystkich form przemocy (psychicznej, seksualnej, fizycznej, ekonomicznej)
·    ponad 70% kobiet cierpi z powodu jakieś formy psychicznego dyskomfortu w relacjach z mężem, w tym z powodu stresu, niepokoju, braku pewności, bezsilności, zależności, rozpaczy, winy, strachu bądź niespełnienia
·    51% kobiet było ograniczanych w jakiś sposób lub grożono im. 22% gróźb dotyczyło przemocy fizycznej, 15% grożono porzuceniem.
·    90% wszystkich respondentów było świadkami scen domowej, psychicznej przemocy pomiędzy ich rodzicami, bądź w ich obecnych związkach
·    58% kobiet było ofiarami agresji ze strony bliskiego mężczyzny (obecnego bądź byłego męża, narzeczonego lub kochanka)
·    18% kobiet znalazło się w sytuacji regularnego bądź okresowego złego fizycznego traktowania przez swoich mężów
·    48% kobiet bito w czasie ciąży, karmienia piersią, opieki nad małymi dziećmi, choroby, w sytuacji utraty lub problemów w pracy, fizycznego lub umysłowego cierpienia, poczucia bezradności
·    ponad 60% kobiet w wyniku bicia przez męża doznało traumy; 3% spośród nich wymagało pomocy medycznej

Według danych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych około 80% wszystkich morderstw popełnia się w domach.

Przyjmuje się, że rocznie 14000 kobiet w Rosji ginie z rąk członka swojej rodziny.
36000 kobiet jest codziennie bitych przez swoich mężów lub partnerów.
3 na 4 Rosjanki cierpią z powodu przemocy domowej.

"… niechby ludzie o tym nie wiedzieli, nie słyszeli i skarg na to nie było."

Śledząc prawodawstwo rosyjskie można by wysnuć wniosek, że w Rosji nie istnieje przemoc domowa - nie ma bowiem w kodeksie karnym takiego rodzaju przestępstwa. Przemoc wobec kobiet traktuje się jako "przemoc w sferze prywatnej" (бытовое насилие), co dla wielu Rosjan oznacza, że rozwiązanie problemu należy pozostawić samej rodzinie i nie ingerować w jej sprawy. W latach 90. ubiegłego wieku stworzono około 40 projektów wprowadzenia pojęcia "przemocy domowej" (домашнее насилие) i osobnych kar za ten rodzaj przestępstwa do rosyjskiego prawa, wszystkie jednak odrzucono już w pierwszym czytaniu w Dumie. W 2003 roku ówczesny Minister Spraw Wewnętrznych w liście do brytyjskiej sekcji Amnesty International stwierdził, że Duma, podobnie jak większość społeczeństwa, widzi wprowadzanie prawa o przemocy domowej jako ingerencję w prywatne sprawy rodziny i nie zamierza więcej zajmować się tą kwestią.  Przypadki przemocy fizycznej w rodzinach są karane na podstawie ogólnych przepisów dotyczących przemocy wobec ludzi z Rozdziału VII Kodeksu Karnego Federacji Rosyjskiej.

Artykuł 116. Pobicie

"Siergiej wszedł do pokoju, wywlókł mnie z łóżka i zaciągnął do kuchni. Tam wykręcił mi ręce, przycisnął mnie… i zaczął uderzać moją głową o podłogę. Powiedział, że jest "carem i władcą", i że muszę robić wszystko, co on mi karze. Zmusił mnie, żebym powtórzyła jego słowa i nadal wykręcał mi ręce. Zapytałam go: "Czy chcesz mnie zabić?" Od odpowiedział: "Doprowadzę Cię do takiego stanu, że sama się zabijesz. Musisz być bita i bita. Jesteś tylko kawałkiem mięsa. Jeśli Cię zabiję, nie zostanę ukarany.""
Zeznanie Galiny (32 lata)

Przestępstwa związane z biciem, znęcaniem się fizycznym lub psychicznym, można rozpatrywać w oparciu o następujące artykuły Kodeksu Karnego:
·    Artykuł 111. Umyślne spowodowanie ciężkiego uszkodzenia zdrowia.
·    Artykuł 112. Umyślne spowodowanie średniego uszkodzenia zdrowia.
·    Artykuł 115. Umyślne spowodowanie lekkiego uszkodzenia zdrowia.
·    Artykuł 116. Pobicie.
·    Artykuł 117 Tortury.
·    Artykuł 119. Stworzenie zagrożenia dla życia lub spowodowanie ciężkiego uszkodzenia zdrowia.

Wynika z tego, że za pobicie swojej partnerki pozwany może zostać ukarany w najlepszym razie jedynie grzywną, w najgorszym - na podstawie Artykułu 111 - pozbawieniem wolności do 15 lat.  Najważniejszą kwestią jest jednak określenie przez sąd rozmiarów skutków przemocy. Zatem jak bije się kobiety w Rosji? Według danych Amnesty International najczęściej ze skutkiem lekkiego uszkodzenie zdrowia, co oznacza, że maksymalną możliwą do zasądzenia karą za przemoc domową jest pozbawienie wolności do 2 lat. Regulacje prawne dotyczące oceny, co jest ciężkim, a co średnim uszkodzeniem zdrowia, zostały ustalone przez Ministerstwo Zdrowia we współpracy z krajowymi ekspertami medycznymi. Sądy opierają się zazwyczaj na ekspertyzach biegłych sądowych, jednak nie zawsze starannie badają oni ofiary przestępstw i często niedokładnie prowadzą dokumentację.  Rzadko także sędziowie i biegli dostrzegają fakt, że nawet pozornie niewielki fizyczny uraz może silnie odbić się na psychice ofiary, powodując ciężkie, nieraz nieodwracalne skutki.

Według danych opracowanych przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Federacji Rosyjskiej w 2005 roku zarejestrowano 57863 przestępstwa, których skutkiem było ciężkie uszkodzenie zdrowia. W 41271 przypadkach wszczęto postępowanie sądowe.  Nie ma statystyk, które pokazywałyby, jaki procent ofiar tych przestępstw stanowią kobiety. Nie wiadomo również, jaka jest skala przestępstw, których skutki są mniej groźne dla zdrowia lub życia.

Brakuje statystyk, które prezentowałyby dane dotyczące przemocy domowej w skali kraju.
Znane są jedynie dane z raportu naczelnika milicji w Pietrozawodsku z kwietnia 1999 roku. Wynika z nich, że codziennie w tym rejonie odbierane są zgłoszenia o 20-25 rodzinnych awanturach, w dni świąteczne ich liczba dochodzi do 40. Liczba przestępstw w sferze domowej stale wzrasta i 1998 roku wyniosła 518 (ponadczterokrotnie więcej niż w 1994 roku). W pierwszym kwartale 1999 roku przemoc domowa wzrosła z 97 do 145 wypadków, co stanowi 49,5 wszystkich popełnionych w tym okresie przestępstw. Z tej liczby 52,7% przestępstw miało miejsce między mężem i żoną. W 1998 roku w wyniku przemocy domowej w Pietrozawodsku zmarło 7 kobiet. Ich zabójców pozbawiono wolności na okres od 8 do 12 lat. W sumie w pierwszym kwartale 1999 roku w wyniku przemocy domowej wobec kobiet: 1 zmarła, 24 w wyniku przemocy doznały ciężkiego uszkodzenia zdrowia. Pobito 45 kobiet, poddawano torturom 2, przemoc wobec 17 mogła doprowadzić do śmierci ofiar.

Organizacja "Фемина" (Republika Tatarstan) w ramach badań "Проблемы взаимоотношений в семье" (2000 r.) podała, że przemoc fizyczna jest obecna w 55% badanych rodzin, z czego w 19% ma ona lekką, w 17% średnią, a w 19% krańcową ciężką formę. W 80% rodzin kobiety poddawane są przemocy psychicznej.

Artykuł 105. Zabójstwo.

W Kodeksie Karnym Federacji Rosyjskiej za umyślne zabójstwo przewidziano kary: od 6 do 20 lat pozbawienia wolności, dożywotniego więzienia lub karę śmierci.

W 2005 roku na terenie Federacji Rosyjskiego dokonano 30849 zabójstw.  Rocznie w wyniku przemocy domowej ginie 14000 kobiet, co stanowi niemal połowę wszystkich tego rodzaju przestępstw w Rosji.

Artykuł 107. Zabójstwo popełnione w stanie czasowej niepoczytalności.

Artykuł 107: Zabójstwo popełnione w sytuacji nagłego, silnego psychicznego wzburzenia (afektu), wywołanego przemocą, znęcaniem się lub ciężkim znieważaniem ze strony poszkodowanego, bądź innymi bezprawnymi lub amoralnymi czynami (biernością) poszkodowanego, a także długotrwałą traumatyczną sytuacją, związaną z systematycznym bezprawnym i amoralnym zachowaniem poszkodowanego.

Według szacunków Larysy Ponarynoj z centrum ANNA każdego roku w Rosji 3000 żon zabija swoich mężów w zemście za wieloletnie znęcanie się.

Organizacja kobieca w Tatarstanie poinformowała Amnesty International o jednej sprawie, w której wyrok złagodzono, biorąc pod uwagę okoliczności przedstawione w Artykule 107. Skazano wówczas zabójcę żony na 3 lata pozbawienia wolności. Sędzia wziął pod uwagę zazdrość męża i jego wątpliwości odnośnie ojcostwa jego drugiego dziecka. Ofiara wcześniej szukała ochrony i pomocy medycznej z powodu obrażeń, jakich doznała w wyniku bicia przez męża.
Amnesty International nie udało się znaleźć sprawy, w której wobec kobiety zastosowano by Artykuł 107.

Artykuł 131. Gwałt.

·    Artykuł 131. Gwałt.
·    Artykuł 132. Przemoc seksualna.
·    Artykuł 133. Zmuszanie do czynności seksualnych.
Najwyższy wymiar kary - pozbawienie wolności do 15 lat.

W prawie rosyjskim gwałt małżeński nie jest uznawany jako osobne przestępstwo. W Artykułach 131-133 Kodeksu Karnego nie określono charakteru relacji pomiędzy sprawcą a ofiarą, stanowią więc one podstawę do osądzenia także gwałtów małżeńskich. Jednak Amnesty International nie udało się znaleźć żadnej sprawy, w której osądzono gwałt w małżeństwie bądź w bliskim związku.

Jeszcze bardziej druzgocących danych dostarcza wspomniane już badanie, przeprowadzone na Moskiewskim Uniwersytecie. Ponad połowa respondentów nie uważa przemocy seksualnej za problem, a gwałt w małżeństwie jest dla nich zasadniczo niemożliwy. W badaniach z 2002 roku 60% Rosjan i 50% Rosjanek uznało, że określenie "gwałt małżeński" jest niewłaściwe.
70% Rosjan twierdzi, że zgoda kobiety nie jest konieczna do stosunku płciowego w małżeństwie.  

Z badań wynika, że w Rosji:
·    23% kobiet było obiektem przemocy seksualnej ze strony męża lub partnera, w tym także godziło się na niechciany stosunek "dla świętego spokoju"
·    43% respondentów uważa, iż lepiej będzie, jeśli żona nie odmówi mężowi seksu, nawet jeśli sama nie ma na niego ochoty.

"Bijący mężczyzna to kochający mężczyzna"
/przysłowie rosyjskie/

Mentalność rosyjskiego społeczeństwa jest jednym z czynników, które utrwalają przekonanie, że przemoc wobec kobiet jest czymś naturalnym i nie należy uważać jej za przestępstwo. W przekonaniach większości Rosjan pokutują nadal stereotypy i wzory zachowań, wpajane w czasach panowania carów i Związku Radzieckiego.

W słynnym staroruskim podręczniku życia rodzinnego Domostroj można znaleźć opisy, jak mąż powinien postępować z nieposłuszną żoną i jak ją karać ("Jeżeli zaś żona(…) słowa nie usłucha i lekce je sobie waży, nie boi się, i nie czyni tego, czego naucza mąż (…) wychłostać należy kańczugiem wedle winy; (…) A bić należy ostrożnie kańczugiem: rozważnie i boleśnie, straszno i zdrowo").  Oczywiście byłoby przesadą twierdzenie, że Rosjanie nadal starają się ściśle przestrzegać zaleceń pochodzących z XVI wieku, jednak w ich mentalności pozostała akceptacja dla różnych form przemocy, jako najskuteczniejszego środka egzekwowania własnych żądań i udowadniania własnej wartości kosztem poniżania innych.

43% Rosjan uważa, że przemoc domowa to prywatna sprawa. Dla jednej trzeciej społeczeństwa kobieta, która jest ofiarą przemocy ze strony swojej rodziny, "zasługuje na bicie". Jedna z opisywanych w raporcie Amnesty International kobiet uciekła w czasie domowej awantury do swojego teścia. Następnego ranka usłyszała od niego: "Nie służyłaś dobrze swojemu mężowi. Nie mam zamiaru ingerować w wasze małżeńskie problemy"

Powszechnie usprawiedliwia się sprawców przestępstw domowych ("był pijany", "przechodzi trudny okres", "nie mógł kontrolować swojego zachowania" ) i obarczanie ofiar odpowiedzialnością za to, co dzieje się w domu. Często kobiety wierzą, że nie da się żyć bez przemocy, zwłaszcza jeśli obraz rodziny pełnej przemocy i poddaństwa wyniosły z domu rodzinnego.

"Przez pierwsze pięć, sześć lat swojego małżeństwa Liuba starała się przyzwyczaić do przemocy ze strony męża i żyć tak, by nie prowokować Olega. "Kiedyś był pijany i mieliśmy sprzeczkę, mimo to uważam, że nie miał powodu mnie bić. Ale zrobił to a ja odbiłam się od ściany. Nasze dzieci widziały to i zaczęły krzyczeć. Po tym wydarzeniu mój wówczas dwuletni synek zaczął się jąkać. Wtedy zaczęłam zastanawiać się, że może to nie jest normalne być wciąż bitą""

W 1999 roku Larisa Bojczenko z Karelskiego Centrum Studiów Genderowych zorganizowała jedno z pierwszych seminariów poświęconych przemocy wobec kobiet w rodzinach. Kilka obecnych na nim kobiet w trakcie wykładów zaczęło płakać. Później tłumaczyły, że nie wiedziały, że mają prawo żyć bez przemocy. Jedna z kobiet powiedziała nawet, że nie wyobraża sobie swojego dalszego życia ze świadomością, że cała przemoc, jakiej doświadczyła, nie musiała być normą.

Dla Rosjan kobieta jest przede wszystkim odpowiedzialna za swoją rodzinę w swojej roli matki i żony, i powinna poświęcić własne ambicje zawodowe dla podtrzymywania ogniska domowego. W konsekwencji kobiety posiadają niższy status ekonomiczny w społeczeństwie, często są uzależnione finansowo od swoich mężów-jedynych żywicieli rodziny, co uniemożliwia im odejście i usamodzielnienie się. Nawet po rozwodzie wiele kobiet nie ma się gdzie podziać i, nie będąc w stanie zapracować na własne mieszkanie, nadal mieszka ze swoimi byłymi mężami, narażając się na dalsze poniżenia i przemoc.

Jednak przemoc domowa dotyczy wszystkich warstw społecznych, a jej ofiary to niejednokrotnie wykształcone kobiety, pracownicy naukowi. W 2003 roku do centrum pomocy kryzysowej "Екатерина" zwróciło się o pomoc 1756 kobiet. 80% z nich miało wyższe wykształcenie. Nie zawsze też przemoc domowa ma miejsce pod wpływem alkoholu. - według statystyk centrum "Екатерина" jest on powodem jedynie około 50% przypadków pobicia.

"Anastazja jest prawnikiem i reprezentuje ofiary domowej i seksualnej przemocy. Wcześniej przez prawie 15 lat żyła w związku, w którym istniała przemoc, ale nigdy nie wypełniła pozwu przeciwko swojemu mężowi, profesorowi i głowie wydziału. "Czasami wydaje mi się, że mąż stosował wobec mnie jakiś rodzaj psychologicznego eksperymentu…. Mówił mi, że nic nie mogę zrobić przeciwko niemu; nikt by mi nie uwierzył, ponieważ jest poważanym profesorem i ma dobrą reputację""

Rzeczywiście opinia przełożonego pozwanego na jego temat jest w rosyjskim sądzie traktowana jako dowód w sprawie o przemoc fizyczną w rodzinie. Jeśli jest pozytywna, może wpłynąć na złagodzenie wyroku, czy nawet uniewinnienie pozwanego. Jest to jeden z problemów, z którym walczą organizacje broniące praw człowieka w Rosji.

"Dzwonią -  przyjeżdżajcie, zabije mnie. - Jak zabije, to wtedy przyjadę"
- rozmowa dwóch milicjantów

cd.

 

  drukuj   prześlij na email

  powrót   w górę

Tego artykułu jeszcze nie skomentowano

Copyright by (C) 2007 by e-Polityka.pl - Biznes - Firma - Polityka. Wszelkie Prawa Zastrzeżone.

Kontakt  |  Reklama  |  Mapa Serwisu  |  Polityka Prywatności  |  O nas


e-Polityka.pl